Hàn kết cấu thép là gì? Tiêu chuẩn mối hàn kết cấu thép cần nắm

Chắc hẳn những ai hoạt động trong lĩnh vực cơ khí, xây dựng đều phải biết hàn. Tuy nhiên, một số vẫn còn chút băn khoăn hàn kết cấu thép là gì hay cách kiểm tra mối nối, tiêu chuẩn cơ bản. Trong bài viết dưới đây, hãy cùng tìm hiểu ngay những thông tin liên quan để hiểu rõ hơn khi thực hiện mối hàn. 

Hàn kết cấu thép là gì?

Đây là một kỹ thuật quan trọng trong ngành xây dựng và công nghiệp. Trong quá trình thi công, hàn kết cấu thép giúp liên kết các thanh thép với nhau tạo nên một hệ thống thép chắc chắn, đáp ứng các yêu cầu về khả năng chịu tải và cách nhiệt.

Để thực hiện hàn kết cấu thép, người thợ cần được đào tạo bài bản và có kinh nghiệm bởi mỗi loại thép có tính chất riêng, đòi hỏi quy trình hàn phù hợp. Bên cạnh đó, các công cụ và vật liệu cần thiết như máy hàn, cảm biến nhiệt độ, que hàn, điện cực và keo hàn phải được sử dụng đúng cách, đảm bảo chất lượng để duy trì độ bền cho kết cấu.

Ngoài các phương pháp hàn truyền thống, hiện nay còn có nhiều kỹ thuật hiện đại như hàn laser, hàn điện cực có bao phủ hay hàn MIG/MAG. Mỗi khu vực có thể áp dụng các kỹ thuật khác nhau nhưng mục tiêu chung vẫn là nâng cao độ bền cho kết cấu thép. 

Tiêu chuẩn mối hàn kết cấu thép là gì?

Tiêu chuẩn mối hàn kết cấu thép là yếu tố then chốt trong quá trình thiết kế và sản xuất các công trình kết cấu thép. Mối hàn giúp kết nối các bộ phận lại với nhau tạo nên một hệ thống vững chắc và an toàn. Việc tuân thủ đúng tiêu chuẩn mối hàn không chỉ đảm bảo độ bền mà còn tăng khả năng chịu tải của toàn bộ kết cấu.

• Các tiêu chuẩn này thường bao gồm các quy tắc liên quan đến quy trình hàn, vật liệu và thiết bị hàn. Chúng cũng quy định rõ các loại mối hàn được áp dụng, như mối hàn A, mối hàn B, mối hàn D, mỗi loại đều có yêu cầu kỹ thuật riêng và đòi hỏi phải tuân thủ nghiêm ngặt quy trình.
• Để đảm bảo các mối hàn đạt chuẩn, kỹ sư và thợ hàn cần có kiến thức sâu về các quy trình cũng như các loại mối hàn sử dụng trong kết cấu thép. Đồng thời, thiết bị và vật liệu hàn cũng phải đáp ứng đầy đủ các tiêu chuẩn về chất lượng và an toàn.
• Một số tiêu chuẩn mối hàn kết cấu thép phổ biến trên thế giới bao gồm ANSI/AWS D1.1, EN 1090, AS/NZS 1554 và ISO 3834. Mỗi tiêu chuẩn đều có các yêu cầu cụ thể cho quy trình hàn kết cấu thép.

Việc tuân thủ nghiêm ngặt các tiêu chuẩn mối hàn là điều cần thiết để đảm bảo sự an toàn và độ bền của kết cấu thép. Sử dụng đúng quy trình, loại mối hàn phù hợp và kiểm tra kỹ lưỡng vật liệu là cách tốt nhất để đạt được chất lượng cao nhất trong thi công kết cấu thép.

> Xem thêm:

• Khám phá quy trình hàn thép chuẩn với 4 bước cơ bản
• Tổng hợp 5 phương pháp xử lý nhiệt cho vật liệu thép không gỉ
• Nguyên lý lò nung cao tần hoạt động như thế nào? 1 số thông tin cần biết

Cách kiểm tra chất lượng mối hàn kết cấu thép cần nắm

Sau khi đã nắm được khái niệm hàn kết cấu thép là gì và tiêu chuẩn của nó thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu về cách kiểm tra chất lượng của mối hàn thép nhé!

Quy định chung

Các đơn vị thực hiện chế tạo, lắp đặt và sửa chữa cần tiến hành kiểm tra chất lượng các mối hàn trên các bộ phận chịu áp lực. Việc kiểm tra có thể áp dụng một hoặc nhiều phương pháp dưới đây, tùy thuộc vào loại mối hàn và các thông số vận hành của thiết bị:

• Kiểm tra bên ngoài áp dụng cho mọi loại mối hàn.
• Dò tìm khuyết tật bằng siêu âm hoặc chụp tia xuyên.
• Thử cơ tính và khảo sát cấu trúc kim loại.
• Thử thủy lực cho tất cả các mối hàn.

Ngoài các phương pháp trên, mối hàn còn có thể được kiểm tra bằng các phương pháp khác tùy theo yêu cầu kỹ thuật của sản phẩm.

Kiểm tra bên ngoài

Việc kiểm tra bên ngoài phải được thực hiện trên cả hai mặt của toàn bộ chiều dài mối hàn. Nếu không thể kiểm tra bên trong, chỉ được phép thực hiện kiểm tra bên ngoài. Bề mặt mối hàn và phần kim loại liền kề phải được làm sạch trước khi kiểm tra với chiều rộng khu vực làm sạch tối thiểu là 20mm.

Thử cơ tính

Thử cơ tính được tiến hành để đánh giá độ bền và độ dẻo của mối hàn. Các hình thức thử bắt buộc gồm thử kéo, thử uốn (có thể thay thế bằng thử nén bẹp cho ống) và thử độ dai va đập. Ngoài ra, tùy theo yêu cầu kỹ thuật có thể áp dụng thêm các hình thức thử như thử độ cứng hoặc độ cắt va đập.

• Thử kéo: Tuân theo tiêu chuẩn TCVN 5403-1991. Tuy nhiên, thử kéo không bắt buộc đối với các mối hàn ngang đã được kiểm tra siêu âm 100%.
• Thử uốn (hoặc nén bẹp): Phải thực hiện theo tiêu chuẩn TCVN 5401-1991. Đối với ống có đường kính dưới 100mm và chiều dày dưới 12mm, thử uốn có thể được thay bằng thử nén bẹp.
• Thử độ dai va đập: Thực hiện theo tiêu chuẩn TCVN 5402-1991 với kích thước mẫu thử tuân theo TCVN 5400-1991.

Tỷ lệ kiểm tra mối hàn là 1% đối với thép cacbon hoặc thép hợp kim và 2% đối với thép hợp kim austenit, tối thiểu mỗi thợ hàn phải kiểm tra một mối. Mối hàn sẽ bị coi là không đạt nếu bất kỳ mẫu thử nào không đáp ứng yêu cầu về độ bền hoặc góc uốn quá 10%. Trong trường hợp kết quả thử không đạt, cần tiến hành thử lại lần thứ hai với số mẫu gấp đôi từ cùng một mối hàn và thực hiện bởi cùng thợ hàn. Nếu có bất kỳ mẫu thử nào trong lần thử thứ hai không đạt thì mối hàn sẽ bị loại.

Hy vọng với những thông tin trên đã giúp các bạn hiểu rõ hàn kết cấu thép là gì và những tiêu chuẩn của mối hàn thép. Hãy luôn đảm bảo mối hàn được thực hiện đúng kỹ thuật để mang lại sự an tâm và chất lượng cho mọi công trình thép!